Bronhijalna astma - Oto Fenihel
Deo iz knjige: Psihoanalitička teorija neuroza
O bronhijalnoj astmi kao neurozi organa respiratornog trakta bilo je već govora. Bilo je pomenuto gotovo apsolutno učešće simptoma konverzije kod astme. Sada se može dodati da su ti simptomi konverzije — pregenitalne prirode. U razmatranju koje se odnosi na organsko-neurotičku osnovu bronhijalne astme, činjenica da fizički uslovi omogućavaju takve konverzije, pojavljuje se na očevidan način. Nesvestan sadržaj konverzije nalazi se redovno u dubokim oralnorespiratornim konfliktima u vezi s majkom ili majčinim supstitutom. Psihogenteski poremećaji respiracije su, pre svega, ekvivalenti straha. Svaki put kad su ti ekvivalenti prvobitno izraženi u respiratornim simptomima, strah, bilo od kastracije bilo od gubitka ljubavi, zapaža se kao strah od gušenja. Za vreme astmatičke krize, ekspresija takvog straha je kombinovana s jednim krikom za pomoć koji je upravljen prema nekom materinskom liku, imaginarno svemoćnom i upamćenom na pregenitalnom nivou, dok su zaštita i seksualna satisfakcija ostale još neizdiferencirane jedna od druge. Prema opštem pravilu, ta »zaštitnička seksualna satisfakcija« nesvesno je opažena kao cilj jedne respiratorne introjekcije.
U skladu je s pregenitalnim karakterom bazične konverzije da astmatičari pokazuju obično kompulsivan karakter, sa svim crtama znatne analnosadističko orijentacije (ambivalenciju, biseksualnost, devijacije ličnosti pomoću reaktivnih formacija, seksualizacija mišljenja i govora). Na jedan opšti način, analna orijentacija pacijenta razvila se od interesa za mirisanjem ka interesu za disanjem.
Fiziološki model »respiratorne introjekcije« jeste mirisanje. Prilikom akta mirisanja jedna čestica sveta povučena je u unutrašnjost tela. Manje izoštrena čula su tesnije vezana za pregenitalni erotizam od savršenijih. Potiskivanje kome podleže pregenitalnost u celini, čini da prosečni čovek nema toliko profinjeno čulo mirisa kao dete; Izgleda da olfaktivni erotizam koji je pretrpeo potiskivanje ponovo oživljuje kad regredira prema respiratornom i analnom erotizmu.
Analna orijentacija astmatičara, kao i u slučajevima tika, u tesnoj je relaciji s tendencijama ukorenjenim u ranijim stadijumima razvoja. Astmatičari su oralno zavisni i pasivnoreceptivno orijentisani ( i s erotizacijom od toplote), s velikom narcističkom potrebom da povrate izgubljenu svemoć.
Ponekad su ciljevi inkorporacije u pozadini dostigli takvu razmeru da konflikti između pacijenata i njegovog respiratornog aparata mogu predstavljati konflikte koji su prvobitno postojali između njega kao deteta i spoljašnjih objekata. Astmatički napad znači, u krajnjoj analizi, reakciju na odvajanje od majke – jedan krik kojim se doziva majka. Kod jednog pacijenta koga je opisao Vajs bolest je, ustvari, počela kao reakcija na gubitak majke i kasniju narcističku identifikaciju s njom. Istraživanja su vršili Frenč i Aleksander došla su do istih zaključaka.
Što se tiče psihoanalitičkog tretmana astme, njena sličnost sa strukturom drugih neuroza pregenitalne konverzije čini da su indikacije za nju iste. Organsko-neurotičke i organske (alergijske) crte, međutim, komplikuju prognozu. Kod astme je teško uspešno obaviti simptomatsko lečenje kao kod mucanja; zadatak terapeuta je: potpuna analiza pregenitalne strukture koja leži ispod simptoma.
